۱۳۸۸ دی ۲۲, سه‌شنبه

جنگ رسانه‌ای و شکست اردوگاه مدرنیته

از بعد معرفت و اندیشه دو جبهه در ایران از قدیم الایام در حال جنگ و ستیز بوده اند. روشنفکران از یک سو که مبلغ مدرنیته بوده اند و کارگزاران سنت از سوی دیگر که نسبت به غرب و مدرنیته بدبین هستند و معیارهای خاص خودشان را برای زندگی تبیلغ می کنند. (سنت فقط دین نیست و بسیار مصداق وسیعتری از دین دارد ولی یک کل واحد و منسجم است که دین بخشهای غیر دینی اش را مورد تایید قرار داده است)
در روزگار کنونی اصولا ابزار روشنفکران در تبلیغ اندیشه هایشان تنها کتاب است و نشریه و اینترنت آن هم زیر نظارت شدید نیروهای سنتی. از سوی دیگر نیروهای کارگزار سنت از قدیم الایام دارای یک ابزار تبلیغاتی بوده اند و میدانید که منظور همان سیستم سنتی حوزه های علمیه و منابر و رساله های عملیه و وعظ و خطابه است....
این نیرو را نباید دست کم گرفت. از سوی دیگر ابزار دوم کارگزاران سنت بعد از انقلاب در انحصار گرفتن ابزار مدرن "رسانه های صوتی و تصویری" است. ابزار رسانه را نباید چیزی شبیه آن منابر سنتی در نظر گرفت. رسانه خود پدیده ای مدرن است و از منطق مدرن و علمی تبعیت می کند. برای نمونه امروز در رسانه شاید پخش یک سریال با کاربست دستاوردهای روانشناسی اجتماعی و علوم ارتباطات از طریق جعل نمادهای خاص و القاء تصاویر و واکنش های احساسی طراحی شده به مخاطب، می تواند کار یک سال منبر را بکند.
البته این نباید مارا از قدرت عظیم ابزار سنتی غافل کند. در قبل از انقلاب که کارگزاران سنت چیزی جز ابزار سنتی تبلیغ بدست نداشتند و در عوض روشنفکران به رسانه های مختلف نوشتاری و صوتی و تصویری دستیابی داشتند و حکومت هم پشت سر و مبلغ آنها بود، باز هم همان روش سنتی تبلیغ و وعظ و اعلامیه دادن بر نیروهای مدرن غلبه کرد، آن هم غلبه ای که حتی آن نیروها را نیز در خود فرو بلعید.
اکنون اردوگاه مدرنیته تنها و تنها ابزار رسانه های نوشتاری را در دست دارد آن هم در سطحی مضیق و زیر نظارت استصوابی نیروی سنتی. از آن سو اردوگاه سنت دو ابزار دارد یکی ابزار سنتی وعظ و خطابه و نماز جمعه و ... دیگری ابزار مدرن رسانه های صوتی و تصویری و نوشتاری آن هم در سطحی بسیار وسیع و بدون نظارت استصوابی.
با این وصف، آیا اساسا روشنفکران با این اوصاف می توانند بر سنت پیشگان غلبه کنند؟ آیا اینطور نیست که هر کس که ابزار رسانه ای اش قوی تر است پیروز این بازی است؟ آیا تلاشهای روشنفکری در گسترش آگاهی مورد نظرشان سترون است؟ آیا پایان کار از همان آغازش معلوم نیست؟

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر